A ju ka ndodhur ndonjëherë të ndiheni të lodhur, të fryrë apo të keni parehati pas një vakti, edhe kur keni ngrënë shëndetshëm? Shumë njerëz, veçanërisht pas një moshe të caktuar, përjetojnë këto simptoma pa e ditur shkakun e saktë.
Jo gjithçka që konsiderohet e shëndetshme është e tillë për të gjithë dhe në çdo fazë të jetës. Disa ushqime të cilësuara si "super ushqime" mund të jenë shkaktarë të shqetësimeve tuaja të përditshme. Po, madje edhe disa perime që i konsumojmë rregullisht mund të jenë problematike nëse nuk trajtohen si duhet, veçanërisht pas moshës 50 vjeç.
Sipas Shoqërisë Spanjolle të Geriatrisë dhe Gerontologjisë, rreth 45 përqind e personave mbi 65 vjeç manifestojnë çrregullime të tretjes të lidhura me disa nga këto perime.
Le të shohim cilat janë ato dhe si mund të minimizoni efektet e tyre të padëshiruara.
### 1. Misri
Misri është një nga perimet më të preferuara dhe më të përdorura në kuzhina të ndryshme anembanë botës. Ai ka një shije të ëmbël dhe një teksturë të këndshme, gjë që e bën të pëlqyeshëm për shumë njerëz. Megjithatë, është e rëndësishme të kemi parasysh disa karakteristika që mund të ndikojnë në shëndetin tonë, veçanërisht pas moshës 50 vjeç.
Misri përmban rreth 21 gram karbohidrate për çdo 100 gram, dhe një pjesë e madhe e këtyre karbohidrateve janë sheqerna natyralë. Kjo mund të krijojë probleme për personat që kanë vështirësi në rregullimin e glukozës në gjak, si ata që vuajnë nga diabeti ose prediabeti. Në këto raste, një konsum i pakontrolluar i misrit mund të çojë në rritje të shpejtë të nivelit të sheqerit në gjak, duke ndikuar në mënyrë të drejtpërdrejtë në energjinë dhe mirëqenien e përgjithshme.
Një tjetër faktor për t’u marrë në konsideratë është prania e acidit fitik në misër. Acidi fitik është një substancë natyrale që mund të zvogëlojë aftësinë e trupit për të përthithur minerale thelbësore si kalciumi, hekuri dhe zinku. Këto minerale janë të domosdoshme për funksionimin e duhur të organizmit, veçanërisht për ruajtjen e shëndetit të kockave dhe për parandalimin e anemisë. Mungesa e tyre në organizëm mund të çojë në lodhje të vazhdueshme, dobësim të sistemit imunitar dhe rritje të rrezikut për osteoporozë dhe sëmundje të tjera të lidhura me moshën.
Një tjetër problem me misrin është se shumica e varianteve të tij të disponueshme në treg janë të modifikuara gjenetikisht. Edhe pse ende ka debate mbi ndikimin e misrit të modifikuar gjenetikisht në shëndet, disa studime sugjerojnë se mund të shkaktojë inflamacion në zorrë dhe të ndikojë në tretje, sidomos tek ata që kanë një sistem të ndjeshëm tretës.
**Zgjidhja:** Për të minimizuar efektet e padëshiruara të misrit, është e rëndësishme ta konsumoni me moderim. Zgjidhni varietete organike të misrit dhe kufizoni sasinë e tij në dietën tuaj. Për më tepër, një mënyrë e zgjuar për të balancuar efektet e acidit fitik është kombinimi i misrit me ushqime të pasura me vitaminë C, si specat e kuq ose lëngu i limonit. Vitamina C ndihmon në përthithjen më të mirë të mineraleve si hekuri, duke reduktuar kështu efektet negative të acidit fitik. Gjithashtu, për një tretje më të lehtë, mund të konsumoni misrin të zier ose të pjekur në vend të atij të përpunuar si misri i konservuar apo i përzier me yndyrna të shtuara.
### 2. Bizelet
Bizelet janë të vogla, të ëmbla dhe shpesh të pëlqyera për shijen e tyre delikate, por ato fshehin disa karakteristika që mund të ndikojnë negativisht në shëndetin tuaj, veçanërisht pas moshës 50 vjeç. Një nga përbërësit e tyre kryesorë janë purinat, të cilat kur metabolizohen në trup shndërrohen në acid urik. Nivelet e larta të acidit urik mund të çojnë në zhvillimin e gutës, një formë artriti që shkakton dhimbje të forta dhe inflamacion të kyçeve, veçanërisht në zonat si këmbët dhe gjunjët.
Përveç purinave, bizelet përmbajnë ektina, proteina bimore që mund të ndërhyjnë në tretje. Ato mund të shkaktojnë fryrje, gazra dhe ndonjëherë shqetësime të stomakut, sidomos tek ata që kanë një sistem të ndjeshëm tretës. Nëse keni probleme me tretjen ose inflamacion në kyçe, mund të vini re një përkeqësim të simptomave pas konsumimit të bizeleve.
**Zgjidhja:** Për të minimizuar efektet e tyre negative, është e këshillueshme që bizelet të konsumohen gjithmonë të gatuara, pasi gatimi ndihmon në reduktimin e përmbajtjes së ektinave dhe përmirëson tretjen. Gjithashtu, është e rëndësishme të kufizoni sasinë e tyre në dietë dhe t’i kombinoni me ushqime që ndihmojnë në neutralizimin e acidit urik, siç janë perimet me përmbajtje të lartë uji, si kastraveci ose selinoja. Nëse keni një histori të problemeve me kyçet ose tretjen, mund të jetë e dobishme të konsultoheni me një specialist për të përcaktuar sasinë e duhur të konsumit.
### 3. Spinaqi
Spinaqi konsiderohet një super ushqim për shkak të përmbajtjes së lartë të hekurit, vitaminës A dhe C, si dhe përmbajtjes së pasur me fibra, të cilat ndihmojnë në funksionimin e sistemit tretës. Përveç këtyre përfitimeve, spinaqi përmban gjithashtu një sasi të konsiderueshme antioksidantësh, si luteina dhe beta-karoteni, që mbështesin shëndetin e syve dhe sistemit imunitar. Megjithatë, ai gjithashtu ka oksalate, të cilat mund të lidhen me kalciumin në trup dhe të favorizojnë formimin e gurëve në veshka. Kjo mund të jetë veçanërisht problematike për ata që kanë një histori të gurëve në veshka ose që kanë nivele të larta të kalciumit në urinën e tyre.
**Zgjidhja:** Konsumoni spinaqin të gatuar dhe shtoni lëng limoni për të përmirësuar thithjen e hekurit. Gjithashtu, kombinimi i spinaqit me ushqime të pasura me kalcium, si kosi apo djathi, mund të ndihmojë në balancimin e efektit të oksalateve. Për një alternativë më të sigurt për ata që kanë ndjeshmëri ndaj oksalateve, mund të zgjidhni lakrën jeshile ose rukolën, të cilat kanë më pak oksalate, por ofrojnë përfitime të ngjashme ushqyese.
### 4. Shpargujt
Shpargujt janë një burim i pasur i vitaminave dhe mineraleve të rëndësishme si vitamina K, folati dhe fibra, por gjithashtu përmbajnë sasi të larta purinash. Këto përbërës mund të kontribuojnë në rritjen e nivelit të acidit urik në trup, duke e bërë të vështirë eliminimin e tij, veçanërisht për ata që kanë predispozitë për gurë në veshka ose vuajnë nga probleme si artriti i kyçeve. Përveç kësaj, disa njerëz mund të përjetojnë fryrje dhe parehati në tretje pas konsumimit të shpargujve, për shkak të përmbajtjes së tyre me fibra të fermentueshme.
**Zgjidhja:** Për të reduktuar efektet e dëmshme të shpargujve, është e këshillueshme t'i konsumoni në sasi të kufizuara dhe t’i zieni mirë për të ulur përmbajtjen e purinave. Gjithashtu, kombinimi i tyre me ushqime të pasura me ujë, si kastraveci apo selinoja, mund të ndihmojë në eliminimin më të lehtë të acidit urik. Nëse vëreni ndonjë shqetësim pas konsumimit, mund të jetë më mirë t’i shmangni ose të konsultoheni me një mjek për këshilla të personalizuara.
### 5. Patatet
Patatet janë të dashura nga shumë njerëz, duke ofruar një shije të këndshme dhe mundësi të pafundme gatimi. Megjithatë, kur ato kanë njolla të gjelbra ose filiza, ato përmbajnë solaninë, një substancë toksike që mund të shkaktojë një sërë shqetësimesh shëndetësore. Solanina është një alkaloid që mund të shkaktojë simptoma të tilla si të vjella, dhimbje koke, shqetësime të stomakut dhe, në raste më të rënda, edhe probleme nervore. Përdorimi i patateve të papërpunuara ose të cilat kanë kalitur, mund të shkaktojë akumulimin e solaninës dhe të ndikojë në shëndetin tuaj, veçanërisht pas moshës 50 vjeç.
Zgjidhja: Për të shmangur këto efekte të dëmshme, është shumë e rëndësishme që gjithmonë të hiqni lëkurën e patateve dhe të shmangni ato që kanë njolla të gjelbra ose filiza të vegjël. Këto patate përmbajnë nivele më të larta të solaninës, të cilat janë më të dëmshme për shëndetin tuaj. Preferoni patatet të ziera ose të pjekura, pasi këto metoda gatimi ndihmojnë në zvogëlimin e substancave toksike, por kurrë të skuqura. Po ashtu, mund të jetë e dobishme që të ruani patatet në kushte të thata dhe të ftohta për t'i mbajtur ato të freskëta dhe të sigurt për t'u konsumuar.
### 6. Kërpudhat
Kërpudhat janë një ushqim shumë i njohur dhe i përdorur në shumë kuzhina, duke ofruar shije të veçantë dhe mundësi të shumta gatimi. Megjithatë, ato përmbajnë një sërë përbërësish që mund të kenë ndikim negativ në shëndet, sidomos pas moshës 50 vjeç. Një nga përbërësit kryesorë në kërpudha janë purinat, të cilat kur metabolizohen në trup shndërrohen në acid urik. Nëse acid uriku grumbullohet në trup, mund të shkaktojë probleme serioze si guta, dhimbje të kyçeve, dhe inflamacion. Përveç kësaj, kërpudhat mund të akumulojnë kadmium, një metal i rëndë që është shumë toksik për trupin. Kadmiu është i njohur për aftësinë e tij për të shkatërruar funksionet e veshkave dhe mund të shkaktojë edhe çrregullime në sistemin nervor dhe probleme me frymëmarrjen.
Zgjidhja: Këtu, është e rëndësishme të dini se konsumimi i kërpudhave është ende i mundur, por duhet të keni kujdes me mënyrën e përgatitjes së tyre. Gjithmonë gatuajini kërpudhat mirë për të eliminuar ndonjë substancë të mundshme toksike, si kadmiumi dhe për të minimizuar efektet e purinave. Shumica e toksinave janë të mundura për t'u eliminuar nëse kërpudhat gatuhen në temperatura të larta. Gjithashtu, është e rekomandueshme që të kufizoni sasinë e kërpudhave që konsumoni, pasi një përdorim i tepërt mund të çojë në akumulim të metaleve të rënda në trupin tuaj me kalimin e kohës. Për më shumë siguri, mund të merrni masa shtesë duke i marinoni kërpudhat në lëngje acidike, si lëngu i limonit, para gatimit. Ky proces ndihmon në neutralizimin e disa toksinave dhe përmirëson shëndetin tuaj gjatë konsumimit të këtij ushqimi të shijshëm.
Nuk ka nevojë të hiqni dorë plotësisht nga këto perime, por është e rëndësishme të dini si t'i konsumoni në mënyrë të sigurtë. Pas një moshe të caktuar, organizmi jonë ndryshon, dhe zgjedhjet tona ushqimore ndikojnë ndjeshëm në shëndetin tonë.
Me pak vëmendje dhe kujdes, mund të vazhdoni të shijoni ushqimet tuaja të preferuara pa sakrifikuar shëndetin. Kujdesuni për trupin dhe mendjen tuaj, dhe mos harroni: ushqimi i duhur mund të jetë ilaçi më i mirë!
© Të gjitha të drejtat e rezervuara
Post a Comment